ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Εισαγωγή/’ας σπάσουμε τον πάγο’: Η ιστορία του ονόματός μου (15 λεπτά)

Αυτή η εισαγωγική άσκηση βοηθά την ομάδα να εξοικειωθεί και να ενταχθεί στο κυρίως μέρος του βιωματικού εργαστηρίου. Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο και με την σειρά μιλούν για την ιστορία και την προέλευση του ονόματός τους. Για παράδειγμα, ‘’Το όνομά μου είναι Μαρία. Μου δόθηκε αυτό το όνομα επειδή όταν γεννήθηκα πέθανε η γιαγιά μου. Το όνομά της ήταν Μαρία, ήταν ένα πολύ αγαπητό πρόσωπο για όλη την οικογένεια και μου δόθηκε αυτό το όνομα στη μνήμη της’’.

**Ο δάσκαλος/συντονιστής ξεκινά πρώτος να μοιράζεται την ιστορία του ονόματός του, ώστε να ακολουθήσουν με τον ίδιο τρόπο και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας.

Εγγύτητα και απόσταση/ σταμάτα και κράτα: Εξερευνώντας τα δικά μου όρια και τα όρια των γύρω μου! (15 λεπτά)

*Αυτή η άσκηση στοχεύει στο να μάθουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν σχετικά με το φυσικό και το νοητό χώρο γύρω τους. Μαθαίνουν πώς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να σέβονται τον χώρο και τα συναισθήματα των άλλων γύρω τους. Κάθε παιδί βρίσκει το ζευγάρι του και μαζί στέκονται αντικριστά. Έτσι σχηματίζονται δύο σειρές παιδιών, η Α και η Β. Η σειρά Α παραμένει ακίνητη και η σειρά Β σταδιακά πλησιάζει την σειρά Α. Το παιδί της σειράς Α πρέπει να πει ‘στοπ!’ όταν νιώσει ότι το ζευγάρι του το πλησιάζει πολύ. Το παιδί της σειράς Β πρέπει να προκαλέσει/παίξει με την εγγύτητα και την απόσταση ώστε το παιδί της ομάδας Α να μάθει να σταματά την προσέγγιση την κατάλληλη και άνετη για εκείνο στιγμή. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται για τρεις φορές και έπειτα οι ρόλοι εναλλάσσονται.
Σε ένα δεύτερο γύρο, μπορεί να δοθεί έμφαση στο πώς κανείς να πει ‘στοπ’. Μου βγαίνει φυσικά; Εννοεί όντως το ζευγάρι μου το να σταματήσω όταν μου το λέει;

Μόλις η άσκηση ολοκληρωθεί, συζητάμε τα παρακάτω:

Σύντομη ανταλλαγή απόψεων σε ομάδες των δύο, σχετικά με το πώς να έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων και των εντολών:

Οι επόμενες δύο ασκήσεις έχουν σαν στόχο το να βοηθήσουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και τα συναισθήματα των άλλων μέσα από την ερώτηση και την άρνηση. 

Παρακαλώ, παρακαλώ (15 λεπτά)

Σκοπός αυτής της άσκησης είναι η εξοικείωση των παιδιών με το να λένε και να αποδέχονται το ‘όχι’ με διαφορετικούς τρόπους και πάντα στα πλαίσια της συναίνεσης.
Δύο παιδιά στέκονται αντικριστά. Το παιδί Α λέει "παρακαλώ, παρακαλώ" – με διαφορετικούς τρόπους (δυνατά, ήρεμα, ρωτώντας, αποφασιστικά, με χειρονομίες) και το παιδί Β πρέπει να σταθεί αποφασιστικά και να λέει ‘όχι’. Μόλις το παιδί Β αρχίσει να γελάει, οι ρόλοι εναλλάσσονται. 

Εξερεύνηση του μαγεμένου δάσους (30 λεπτά)

Αυτή η δραστηριότητα βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν την έννοια του προσωπικού χώρου και του σεβασμού των ορίων με έναν διασκεδαστικό και ευφάνταστο τρόπο.

Συγκεντρώστε τα παιδιά σε έναν κύκλο σε έναν ανοιχτό χώρο (σε εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο). Εξηγήστε ότι θα πάτε σε μια περιπέτεια για να εξερευνήσετε ένα μαγεμένο δάσος όπου τα δέντρα και οι θάμνοι αντιπροσωπεύονται από τα ίδια τα παιδιά.

Εξερεύνηση του προσωπικού χώρου (15 λεπτά)

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα αναπαριστά τα δέντρα και τους θάμνους ενός δάσους ή πυκνώματος.
Τα παιδιά τοποθετούνται στο χώρο ανάλογα με την ομάδα τους και απλώνονται για να μιμηθούν το δάσος.

Ζητήστε τους να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους (10 λεπτά):

Απολογισμός/αξιολόγηση (15 λεπτά): Αναστοχασμός του συνολικού μαθήματος

Εισαγωγή/ 'Ας σπάσουμε τον πάγο': Μεταβιβάστε τη φιλοφρόνηση (15 λεπτά)

*Αυτή η εισαγωγική άσκηση βοηθά στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος μεταξύ των μελών της ομάδας, επιτρέποντας στους μαθητές/ μαθήτριες να νιώσουν πιο άνετα και ενταγμένοι στο κυρίως μέρος του εργαστηρίου.

Ζητήστε από τους μαθητές/ μαθήτριες να καθίσουν σε έναν κύκλο. Εξηγήστε τους ότι αποστολή τους σε αυτή την άσκηση είναι να ανταλλάξουν κομπλιμέντα. Ξεκινήστε κάνοντας ένα κομπλιμέντο στο μαθητή/ μαθήτρια που κάθεται δίπλα σας, προσφωνώντας το όνομά του στην αρχή. Για παράδειγμα, "Σάρα, εκτιμώ ιδιαίτερα τη δημιουργικότητά σου στα καλλιτεχνικά". Καθοδηγήστε τον μαθητή/ μαθήτρια ο οποίος έλαβε το κομπλιμέντο να κάνει ένα κομπλιμέντο στον μαθητή/ μαθήτρια που κάθεται δίπλα του προσφωνώντας το όνομά του στην αρχή. Ενθαρρύνετέ τους να εντοπίσουν τα ταλέντα, τα δυνατά χαρακτηριστικά και τις λειτουργικές συμπεριφορές των γύρω τους.

Εμπλουτισμός γνώσης: Γιατί υπάρχουν συγκρούσεις & πώς τις επιλύουμε; (25 λεπτά)

*Αυτή η άσκηση θα επιτρέψει στους μαθητές/ μαθήτριες να συζητήσουν διαφορετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες οι διαφωνίες μπορεί να προκύψουν, να προσεγγίσουν ειρηνικούς τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων για την επίτευξη συμβιβασμού.

Προβάλλετε σε οθόνη το ακόλουθο βίντεο: “Conflict resolution: How to settle your differences fairly | BrainPOP”
https://www.youtube.com/watch?v=jg_q34kgskg
συγκεντρώστε τους μαθητές/ μαθήτριες ώστε να το δουν όλοι μαζί. Εξηγήστε στους μαθητές/ μαθήτριες ότι θα πρέπει να προσέχουν τι συζητιέται στο βίντεο, αφού μετά θα πρέπει να απαντήσουν σε ερωτήσεις. Μόλις ολοκληρωθεί η προβολή του βίντεο, συζητήστε με τους μαθητές/ μαθήτριες τις ακόλουθες ερωτήσεις:

Εξερευνώντας την επίλυση συγκρούσεων: Η Μάχη για το Πορτοκάλι (30 λεπτά)

*Αυτή η άσκηση ενδυναμώνει την ομαδική συμμετοχή και την εκτενέστερη συζήτηση σχετικά με την επίλυση συγκρούσεων. Έχει σχεδιαστεί για να εξερευνήσει κανείς την ανάγκη για επικοινωνία και αμοιβαία κατανόηση σε μία συνθήκη σύγκρουσης προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός.

Πριν την συγκεκριμένη άσκηση, ετοιμάστε ένα διάγραμμα και γράψτε σε αυτό 4 κανόνες του παιχνιδιού οι οποίοι θα αποκαλυφθούν αργότερα κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας (μην το δείξετε απευθείας στους μαθητές/ μαθήτριες):

• Μη χρησιμοποιήσετε βία και τσακωμό για να πάρετε αυτό που θέλετε.
• Δείξτε σεβασμό και καλοσύνη προς τους άλλους ακόμη και αν δεν συμφωνείτε μαζί τους.
• Μιλήστε ανοιχτά- εξηγήστε τα συναισθήματά σας , και ακούστε τους άλλους.
• Βρείτε τρόπους να επωφεληθείτε και οι δύο από την κατάσταση.

Αν οι μαθητές/ μαθήτριες παρακολούθησαν καθήμενοι την προηγούμενη δραστηριότητα, ελευθερώστε το χώρο από εμπόδια (όπως καρέκλες). Εξηγήστε στους μαθητές/ μαθήτριες ότι πρόκειται να παίξουν “το παιχνίδι του πορτοκαλιού”. Χωρίστε τους σε δύο ομάδες, ομάδα Α και ομάδα Β. Ζητήστε από την ομάδα Α να βγει εκτός της τάξης και να σας περιμένει. Εν τω μεταξύ, εξηγήστε στην ομάδα Β ότι ο στόχος τους είναι να πάρουν το πορτοκάλι, γιατί το χρειάζονται για να φτιάξουν χυμό. Έπειτα, βγείτε εκτός της τάξης και εξηγήστε στην ομάδα Α ότι χρειάζονται το πορτοκάλι για να φτιάξουν κέικ πορτοκαλιού. Συγκεντρώστε και τις δύο ομάδες μαζί και εξηγήστε τους ότι έχουν τρία λεπτά για να πάρουν αυτό που χρειάζονται. Τοποθετήστε ένα πορτοκάλι ανάμεσα στις δύο ομάδες και πείτε “πάμε”. Μετά από τρία λεπτά,  σφυρίξτε και πείτε “τέλος χρόνου”.

Αποκαλύψτε στους μαθητές/ μαθήτριες το διάγραμμα με τους 4 κανόνες. Αφού εξηγήσετε τους κανόνες, πείτε στους μαθητές/ μαθήτριες ότι έχουν τρία ακόμη λεπτά για να πάρουν αυτό που θέλουν. Μόλις περάσουν τα τρία λεπτά, και ανάλογα με το αποτέλεσμα του παιχνιδιού, συζητήστε μαζί τους τις ακόλουθες ερωτήσεις:

Σύνοψη/αξιολόγηση: Αναστοχασμός στο σύνολο του εργαστηρίου (20 λεπτά).

*Θα επιτρέψει στους μαθητές/ μαθήτριες να αναστοχαστούν αναφορικά με τους γνωστικούς στόχους, ενώ θα ενδυναμώσει την ικανότητά τους να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.

Πριν την έναρξη του συγκεκριμένου εργαστηρίου, ετοιμάστε τρία πρόσωπα (φατσούλες), μία χαρούμενη, μία ουδέτερη και μία θλιμμένη, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αποτυπώσουν οι μαθητές/ μαθήτριες το πώς ένιωσαν σχετικά με τη δραστηριότητα.

Τοποθετήστε τις φατσούλες σε τρία εμφανή σημεία του χώρου, ώστε οι μαθητές/ μαθήτριες να σταθούν κοντά στην φατσούλα που τους αντιπροσωπεύει. Ζητήστε να σταθούν κοντά στη φατσούλα η οποία αντιπροσωπεύει καλύτερα το συναίσθημά τους σχετικά με το εργαστήρι. Έπειτα, συζητήστε τις ακόλουθες ερωτήσεις:

Εισαγωγή/'ας σπάσουμε τον πάγο': Η Ιστορία της Ομάδας μας! (20 λεπτά)

*Αυτή η εισαγωγική άσκηση βοηθά την ομάδα να νιώσει πιο άνετα και να ενταχθεί στο κυρίως μέρος του εργαστηρίου.

Τα παιδιά στέκονται σε έναν κύκλο. Τους δίνεται η οδηγία ότι θα φτιάξουν όλοι μαζί μία ιστορία προσθέτοντας ένα ζώο και μία ενέργεια. Το ζώο θα αντιπροσωπεύει το αγαπημένο τους ζώο, ενώ η ενέργεια θα αφορά σε κάτι που τα ίδια απολαμβάνουν να κάνουν. Ο συντονιστής ξεκινά πρώτος και έπειτα συνεχίζουμε σε κύκλο. Είναι σημαντικό να τους δοθεί η οδηγία ότι κάθε φράση θα πρέπει να συνδέεται με την επόμενη με έναν σύνδεσμο (και, έπειτα, στην συνέχεια) αφού σκοπό μας αποτελεί η δημιουργία μίας ολοκληρωμένης ιστορίας. Στο τέλος, ο συντονιστής προσθέτει τη φράση 'και όλα τα ζώα αποφάσισαν να εργαστούν μαζί για έναν κοινό σκοπό!'

Εμπλουτισμός της γνώσης: Φτωχοί Ακροατές! (40 λεπτά)

*Αυτή η άσκηση στοχεύει στην ενδυνάμωση του κάθε παιδιού για έκφραση των συναισθημάτων του όταν δεν το ακούν και προετοιμασία των αντιδράσεών του.

Οι μαθητές/ μαθήτριες κάθονται στο πάτωμα σε έναν κύκλο, και ένας εθελοντής μένει εκτός του χώρου, ενώ οι υπόλοιποι αποφασίζουν πώς θα συμπεριφερθούν ως "κακοί ακροατές". Ο καθένας επιλέγει το πώς θα δείξει ξεκάθαρα την έλλειψη ενδιαφέροντος και προσοχής του προς τον "ομιλητή". Στρέφοντας αλλού το βλέμμα του, με το να ξύνεται, να καθαρίζει τα νύχια του, να κοιτάζει το ρολόι του, να βήχει, κ.ά. Έπειτα ο ομιλητής επιστρέφει στο δωμάτιο, κάθεται στη μέση του κύκλου, επιλέγει την πιο ενδιαφέρουσα ταινία που έχει δει πρόσφατα ή λέει κάτι ευχάριστο σχετικά με τη ζωή του (γενέθλια, έξοδοι, κ.ά.) και ξεκινά να μιλά. Διακόπτουμε το παιχνίδι ρόλων μετά από λίγη ώρα και όλοι οι ακροατές χειροκροτούν τον ομιλητή. Μόλις ολοκληρωθεί η άσκηση, συζητάμε τα παρακάτω:

Αντοχή και Συμπερίληψη: Δώσε το Μήνυμα! (20 λεπτά)

*Σκοπός αυτής της άσκησης για τους συμμετέχοντες είναι να αντιληφθούν ότι το σώμα αντιδρά αυτόματα όταν λαμβάνει μηνύματα, να αποκτήσουν τον έλεγχο αυτών των αντιδράσεων, να εξασκηθούν στον έλεγχο του ρυθμού και της διάρκειας τόσο των μηνυμάτων που λαμβάνουν όσο και εκείνων που στέλνουν.

Η ολομέλεια χωρίζεται σε τρεις ομάδες. Δίνουμε από μία μπάλα στην κάθε ομάδα και τους καλούμε να ξεκινούν να πετούν τις μπάλες μεταξύ τους δημιουργώντας μία σταθερή ροή βολών. Κάθε συμμετέχοντας πετά πάντα την μπάλα στο ίδιο άτομο, λέγοντας το όνομα του μέλους στο οποίο πετά την μπάλα. Μόλις καθιερωθεί η πρώτη σειρά ρίψεων, δίνουμε ακόμη μία μπάλα στην κάθε ομάδα, και μόλις καθιερωθεί και αυτή η ροή δίνουμε και μία τρίτη και έπειτα ίσως και μία τέταρτη.

Συνήθως, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των μπαλών, επιταχύνεται και ο ρυθμός ρίψης τους. Σταματάμε το παιχνίδι και συζητάμε τα θέματα τα οποία προέκυψαν. Ξεκαθαρίζουμε τον συμβολισμό πίσω από τη ρίψη της μπάλας (= μηνύματα που στέλνουμε στην καθημερινή μας ζωή).

Σύνοψη/ αξιολόγηση:  Σκέψεις για τρόπους επικοινωνίας (10 λεπτά)

*Η κατανόηση των προσωπικών τρόπων επικοινωνίας και ο σεβασμός στα όρια των άλλων αναφορικά με τη λειτουργική τους επικοινωνία αποτελούν τους στόχους του συγκεκριμένου εργαστηρίου. Ας δώσουμε την ανατροφοδότησή μας στην ήδη αποκτηθείσα γνώση!

Ανοιχτή ερώτηση για τους συμμετέχοντες. Ο εκπαιδευτικός ρωτά σχετικά με την εμπειρία των παιδιών και συλλέγει την ανατροφοδότηση προφορικά. Ο εκπαιδευτικός μοιράζεται επίσης την εμπειρία του με την ομάδα. 

Εισαγωγή/ 'ας σπάσουμε τον πάγο' (15 λεπτά)

*Αυτή η εισαγωγική δραστηριότητα στοχεύει στη δημιουργία μίας θετικής και συμπεριληπτικής ατμόσφαιρας, επιτρέποντας στα παιδιά να γνωρίσουν το ένα το άλλο και να νιώσουν άνετα εντός της ομάδας. Βοηθά στο να αποδομηθούν τα αρχικά εμπόδια,  ενθαρρύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση και ορίζει ένα φιλικό τόνο για την συνέχεια του εργαστηρίου. 

Η εισαγωγική αυτή δραστηριότητα του εργαστηρίου, ονομάζεται “ονομάστε το χορό”. Οι συμμετέχοντες σχηματίζουν έναν κύκλο και με την σειρά μοιράζονται το όνομά τους σε συνδυασμό με μία απλή χορευτική κίνηση. Ο συντονιστής ξεκινά, έπειτα συνεχίζουν τα παιδιά. Αυτό το διαδραστικό παιχνίδι βοηθά τα παιδιά στο να μάθουν τα ονόματα, προωθεί την σωματική δέσμευση, και εγκαθιδρύει ένα θετικό και συμπεριληπτικό περιβάλλον.

Χορεύοντας με σεβασμό και συναίνεση (30 λεπτά)

*Αυτή η δραστηριότητα επικεντρώνεται στη χρήση του χορού ως ένα μέσο εξερεύνησης και ενδυνάμωσης της έννοιας της συναίνεσης και του σεβασμού των ορίων.

Σε αυτή τη δραστηριότητα τα παιδιά μαθαίνουν αρχικά χορευτικές κινήσεις οι οποίες εμπεριέχουν τον σεβασμό και την συναίνεση. Έπειτα, παρουσιάζουν αυτές τις κινήσεις είτε ατομικά είτε σε μικρές ομάδες εκφραζόμενοι μέσα από κατάλληλη για την ηλικία τους μουσική. Καθόλη τη διάρκεια της δραστηριότητας, σέβονται τα προσωπικά όρια και αναζητούν την συναίνεση στην αλληλεπίδρασή τους με τους άλλους. Ο συντονιστής παρέχει καθοδήγηση για εξερεύνηση και ενθαρρύνει τις δημιουργικές εναλλακτικές. Η χρήση της θετικής ενίσχυσης δημιουργεί ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Προς το τέλος, τα παιδιά χορεύουν ελεύθερα και εκφράζονται πάντα στα πλαίσια του σεβασμού και τη συναίνεσης. Αυτή η συνδυαστική εκπαιδευτική και χορευτική εμπειρία επιτρέπει στα παιδιά να εφαρμόσουν την κατανόηση γύρω από την συναίνεση, τον σεβασμό και τη λειτουργική επικοινωνία ενδυναμώνοντας τη δημιουργικότητα και την αυτο-έκφραση. 

Ανταλλαγή απόψεων: αναστοχασμός στο χορό, τα όρια και τον σεβασμό (30 λεπτά)

*Αυτή η δραστηριότητα σχεδιάστηκε προκειμένου να συμβάλλει στον ουσιαστικό αναστοχασμό και να προωθήσει μία βαθύτερη κατανόηση της συναίνεσης, του σεβασμού και της λειτουργικής επικοινωνίας.

Η "ανταλλαγή απόψεων" είναι ένα κυρίαρχο συστατικό στοιχείο του συγκεκριμένου εργαστηρίου κατά το οποίο οι συμμετέχοντες δεσμεύονται σε έναν ανοιχτό και υποστηρικτικό διάλογο μοιραζόμενοι τις σκέψεις, τα συναισθήματά τους και τις απόψεις τους σχετικά με την εμπειρία του χορού. Καθοδηγούμενοι από τον συντονιστή, οι συμμετέχοντες αναστοχάζονται σχετικά με το πώς ένιωσαν κατά τη διάρκεια της χορευτικής δραστηριότητας και συζητούν στιγμές τις οποίες σεβάστηκαν τα όρια των άλλων και  επικοινώνησαν λειτουργικά. Η συζήτηση ενδυναμώνει την ενεργητική ακρόαση, την ενσυναίσθηση και την περαιτέρω εξερεύνηση των βαθύτερων αντιλήψεων που σχετίζονται με την συναίνεση και τον σεβασμό. Ο συντονιστής συνοψίζει τα γνωστικά σημεία-κλειδιά και ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να εφαρμόσουν αυτές τις αρχές και πέρα από την συγκεκριμένη δραστηριότητα. Η "ανταλλαγή απόψεων" προωθεί την αυτογνωσία, την κριτική σκέψη και την ανάπτυξη θετικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων. 

Σύνοψη/αξιολόγηση (15 λεπτά)

*Η τελευταία δραστηριότητα επικεντρώνεται στο κλείσιμο και τον αναστοχασμό.

Το καταληκτικό μέρος του συγκεκριμένου εργαστηρίου επικεντρώνεται στο κλείσιμο και τον αναστοχασμό. Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τους αναστοχασμούς τους, επιβραβεύουν τις επιτυχίες τους και ενδυναμώνουν τα γνωστικά σημεία-κλειδιά. Ο συντονιστής καθοδηγεί μία συζήτηση στην οποία τα άτομα στοχάζονται για την προσωπική τους ανάπτυξη και τις ανακαλύψεις που έκαναν. Οι επιτεύξεις του κάθε συμμετέχοντα αναγνωρίζονται, τονίζοντας την σημασία της συναίνεσης, του σεβασμού και της λειτουργικής επικοινωνίας. Ο συντονιστής συνοψίζει τα σημαντικά σημεία και ένα  συμβολικό τελετουργικό κλεισίματος εκφράζει την ενότητα και την ευγνωμοσύνη. Οι συμμετέχοντες δεσμεύονται σε έναν τελικό αναστοχασμό, λαμβάνοντας υπόψη την ενσωμάτωση των αρχών που κατέκτησαν στην καθημερινότητά τους. Αυτό το κομμάτι της δραστηριότητας διασφαλίζει ένα νοηματοδοτημένο κλείσιμο, αφήνοντας τους συμμετέχοντας με μία ουσιαστική κατανόηση των εννοιών της συναίνεσης, του σεβασμού και της αυτο-έκφρασης.

Εισαγωγικό κομμάτι (15 λεπτά):

Παρουσίαση του θέματος και των στόχων του εργαστηρίου. Ο συντονιστής ρωτά τα παιδιά, εάν γνωρίζουν, τι σημαίνει το να είναι κανείς ασφαλής σε διαφορετικές καταστάσεις (για παράδειγμα: Τι σημαίνει το να διασχίζω το δρόμο με ασφάλεια; Τι σημαίνει το να είμαι ασφαλής στο σπίτι; Τι σημαίνει το να είμαι ασφαλής στο σχολείο; κ.ά.). Μέσα από τις παραπάνω ερωτήσεις, ο συντονιστής  εισάγει στους συμμετέχοντες το θέμα της ασφάλειας.

Κυρίως μέρος (60 λεπτά):

Ο συντονιστής συζητά με τα παιδιά την σημασία εγκαθίδρυσης, υιοθέτησης και σεβασμού των κανόνων, συμπεριλαμβανομένου του κανόνα “δεν πρέπει το ‘πρέπει’ τόσο για τη δική τους ασφάλεια όσο και για την ασφάλεια των τρίτων. Ο συντονιστής υπενθυμίζει στα παιδιά τους κανόνες που ισχύουν στο σχολείο και στο σπίτι (για παράδειγμα: Υπάρχουν κανόνες στο σχολείο; Υπάρχουν κανόνες στο σπίτι; κ.ά.). Ο συντονιστής εξηγεί γιατί οι κανόνες, συμπεριλαμβανομένου και του κανόνα  “δεν πρέπει το ‘πρέπει’ είναι σημαντικοί (για να μας κάνουν να νιώθουμε ασφαλείς) και τους εγκαθιδρύει μέσα από τη δραστηριότητα χρησιμοποιώντας τα απαραίτητα υλικά γράφοντας τις θεματικές ενότητες στο διάγραμμα ροής, έπειτα δείχνοντας μία θεματική εικόνα κάθε φορά και τοποθετώντας τις εικόνες στο διάγραμμα ροής με μία εξήγηση για τους συμμετέχοντες σχετικά με την σημασία των κανόνων που παρουσιάζονται:

• ΑΚΟΥ. ΣΗΚΩΣΕ ΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ (αυτό σημαίνει περίμενε μέχρι να έρθει η σειρά σου; Αν όλοι περιμένουμε την σειρά μας, μπορούμε να ακουγόμαστε όλοι και να συμμετέχουμε στο παιχνίδι.)
• ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ ΤΟ ΔΙΠΛΑΝΟ ΣΟΥ. ΜΗΝ ΤΟΝ ΠΡΟΣΒΑΛΛΕΙΣ. (το να προσβάλλεις τον άλλον σημαίνει το να τον αποκαλείς προσβλητικά και να επιδεικνύεις συμπεριφορά η οποία πληγώνει τον άλλον και τα συναισθήματά του. Ποιο είναι το αντίθετο της προσβολής; Η υποστήριξη! Πώς μπορούμε να δείξουμε σε κάποιον ότι τον υποστηρίζουμε;)
• ΔΙΑΤΗΡΗΣΕ ΤΟΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΟΥ ΧΩΡΟ. (Καθένας από εμάς έχει τον προσωπικό του χώρο. Ας φανταστούμε ότι ο καθένας από εμάς έχει μία μαγική φούσκα γύρω του. Αυτός είναι ο προσωπικός του χώρος. Ας εξασκηθούμε στο να φτιάχνουμε ένα φανταστικό χώρο - τη δική μας μαγική φούσκα. Κανένας δεν έχει δικαίωμα να απειλεί το χώρο μας με το να μας αγγίζει ή να μας σπρώχνει κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, ειδικά αν δεν αρέσει και σε εμάς να μας συμβαίνει κάτι τέτοιο.)
• ΕΧΕΙΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΕΧΕΙΣ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΠΕΙΣ “ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΤΟ ‘ΠΡΕΠΕΙ‘” (κάθε φορά που δε θέλεις να κάνεις κάτι ή να πεις κάτι έχεις το δικαίωμα να το κάνεις ή να πεις πως “δεν πρέπει το ´πρέπει´”. Συνήθως, καθένας έχει κάτι να πει ή να συμμετέχει στο εργαστήριο. Μερικές φορές κάποιος μπορεί να θέλει να παραμείνει σιωπηλός και να μην πει κάτι ή να πει “δεν υπάρχουν ‘πρέπει’”. Αυτό είναι απολύτως εντάξει. Μπορείς να απαντήσεις "άφησέ με".)
• ΠΑΡΕ ΡΙΣΚΑ. ΝΑ ΣΕΒΕΣΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ. (Μπορείς να μοιραστείς τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου με τους άλλους. Είναι βοηθητικό να λες στους γονείς σου ή στους άλλους τι έχεις μάθει. Όταν μοιράζεσαι κάτι με άλλους ή αν κάποιο άλλο παιδί μοιραστεί κάτι μαζί σου, είναι σημαντικό να μην αναφέρεις ονομαστικά τον άλλο στην περίπτωση που δεν το επιθυμεί. Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να σεβόμαστε κάποιον που μας εκμυστηρεύτηκε κάτι).

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι θεματικοί τίτλοι και οι θεματικές εικόνες να είναι ορατοί από όλους τους συμμετέχοντες καθόλη τη διάρκεια του εργαστηρίου.

Τελευταίο μέρος (15 λεπτά):

Ο συντονιστής συζητά με τους συμμετέχοντες σχετικά με την εκπλήρωση των προσδοκιών τους και την κατανόηση της σημασίας των θεμάτων - υποστήριξε τους άλλους / μην τους προσβάλλεις, διατήρησε τον προσωπικό σου χώρο, έχεις το δικαίωμα να μην απαντήσεις / έχεις το δικαίωμα να πεις “δεν πρέπει το ‘πρέπει’ ” και να σέβεσαι τους άλλους. Επίσης, οι συμμετέχοντες εδώ έχουν την ευκαιρία για ανοιχτές ερωτήσεις. Ο συντονιστής μοιράζεται την εμπειρία του με τα παιδιά και στο τέλος συλλέγει προφορικά την ανατροφοδότησή τους.

Συζήτηση εξωγήινων (25 λεπτά)

Αυτή η δραστηριότητα στοχεύει στην ικανότητα των παιδιών να εκφράζονται σε ένα ελεύθερο και χωρίς περιορισμούς περιβάλλον χρησιμοποιώντας τις λέξεις που επιθυμούν. Μήνυμα της δραστηριότητας αποτελεί το ότι μπορεί κανείς να πει "όχι" χωρίς να πει τη λέξη "όχι" σε οποιαδήποτε γλώσσα.
Για αυτή τη δραστηριότητα σχηματίζονται ζευγάρια. Σε κάθε ζευγάρι δίνεται μία ερώτηση για να κάνουν στο φίλο/ φίλη τους.

Ένας από τους μαθητές/ μαθήτριες ρωτά το ζευγάρι του και έπειτα φορούν δύο διαφορετικά καπέλα εξωγήινων. Τώρα παίζουν τους ρόλους των εξωγήινων και πρέπει να μιλήσουν στη γλώσσα των εξωγήινων. Όλοι πρέπει να νιώθουν άνετα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Δεν υπάρχουν κανόνες στη γλώσσα των εξωγήινων. Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε γλώσσα εξωγήινων θέλουν. Ήχοι χωρίς σημασία και αστείες εκφράσεις θα πρέπει να θεωρηθούν ως τα πιο φυσιολογικά παραδείγματα της γλώσσας των εξωγήινων. Μιλούν ελεύθερα μεταξύ τους στη γλώσσα των εξωγήινων. Ενώ μιλούν, οι σημασίες των λέξεων δεν είναι ξεκάθαρες, αλλά μπορούν να εκφράζουν έκπληξη, θυμό, χαρά, λύπη, κούραση, κ.ά. 

Η έμφαση στα συναισθήματα είναι σημαντική. Η απάντηση στην ερώτηση που έγινε στην αρχή θα πρέπει να δίνεται στο τέλος της ομιλίας του εξωγήινου. Για παράδειγμα, “Θα έρθεις μαζί μου;! Αν η απάντηση στην ερώτηση είναι "όχι", ο μαθητής/ μαθήτρια που έκανε την ερώτηση μετά την ομιλία του εξωγήινου θα πρέπει να το έχει καταλάβει. 

Το σημαντικό εδώ είναι να δοθεί έμφαση στο πώς λέμε κάτι παρά στο τι λέμε. Παρότι δε λέμε "όχι", θα πρέπει να υπονοείται ότι υπάρχουν ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι για να περιγραφεί το "όχι". Θα πρέπει επίσης να υπολογίσουμε ότι η απάντηση στην ερώτηση μπορεί να είναι “ναι”. Η γλώσσα των εξωγήινων προβάρεται από όλα τα μέλη της ομάδας. Η αλληλεπίδραση με τους μαθητές/ μαθήτριες κατά τη διάρκεια του διαλόγου τους θα πρέπει να αποφεύγεται. Είναι ελεύθεροι να κάνουν ότι ήχο θέλουν, ακόμη κι αν είναι παράξενοι, όσο τους το επιτρέπει η φαντασία τους. 

Αγάλματα που μιλούν (25 λεπτά)

Στόχος αυτής της δραστηριότητας είναι να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές/ μαθήτριες να ενεργούν σαν μία συλλογική κατασκευή και ότι μπορούν να καταλάβουν ο ένας τον άλλον χωρίς να μιλούν. Όλοι έχουμε πράγματα που θέλουμε να πούμε χωρίς να μιλάμε και όσο αυτά γίνονται κατανοητά, προτείνουμε μία πιο πολυπληθή (σταθερή) και πιο γερή κατασκευή.

Αφού μετρήσουμε "1, 2, 3, 4, 5", ένας εθελοντής μαθητής/ μαθήτρια γίνεται άγαλμα και αναπαριστά μία κατάσταση. Ο πρώτος που θα πει τι αναπαριστά το άγαλμα ενώνεται με το άγαλμα  και έπειτα, αφού μετρήσουμε "1-2-3-4-5", δημιουργούν ένα άλλο άγαλμα οι δυο τους. Κάθε μαθητής/ μαθήτρια που καταλαβαίνει τι αναπαριστά το άγαλμα ενώνεται με αυτό. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρι όλη η ομάδα να ενωθεί με το άγαλμα. Κατά συνέπεια, σχηματίζεται ένα άγαλμα αποτελούμενο από όλα τα μέλη της ομάδας. 

Σύνοψη/ αξιολόγηση: Σκέψεις σχετικά με “εμένα τα όχι μου” (15 λεπτά)

Εισαγωγή/'ας σπάσουμε τον πάγο': Ελάτε, πάμε να ζεσταθούμε! (15 λεπτά).

Αυτή η εισαγωγική άσκηση βοηθά τα παιδιά να νιώσουν πιο άνετα και να ενταχθούν στο κυρίως μέρος του εργαστηρίου.

Τα παιδιά στέκονται σε έναν κύκλο. Ο συντονιστής κρατά την μπάλα με την κλωστή, λέει το μικρό του όνομα και κάτι που του αρέσει (π.χ. 'Είμαι η Ιωάννα και μου αρέσει το παγωτό!') και έπειτα πετάει την μπάλα κλωστής σε κάποιον άλλον κρατώντας ένα μέρος του νήματος στο χέρι του. Κάθε παιδί λέει το όνομά του και κάτι που του αρέσει και έπειτα πετάει την μπάλα κλωστής σε κάποιον άλλον κρατώντας ένα κομμάτι του νήματος, μέχρι στο τέλος να σχηματιστεί στο κέντρο του κύκλου ένα πυκνό δίκτυο που θα μοιάζει με ιστό αράχνης. Όταν το παιχνίδι ολοκληρωθεί, η μπάλα κλωστής επιστρέφεται στον συντονιστή.

Το παιχνίδι προσαρμόζεται και με μπάλα ή καπέλο αναλογικά με τον αριθμό των συμμετεχόντων και τον διαθέσιμο χώρο.

Εμπλουτισμός της γνώσης: Ας εξερευνήσουμε τα προσωπικά μας όρια! (40 λεπτά)

Αυτή η άσκηση στοχεύει στην ενδυνάμωση των παιδιών ώστε να ορίσουν τα προσωπικά τους όρια μέσα από την συνειδητοποίηση του νοητού κύκλου γύρω τους. Κάθε κύκλος είναι ένα προσωπικό όριο αλλά και μέρος ενός συνόλου κύκλων και ορίων. Ας προσπαθήσουμε να συμμετέχουμε με σεβασμό! 
Αφήνουμε κάθε παιδί να χορέψει με το δικό του ρυθμό και όπως θέλει εκείνο. Βάλτε μουσική (Το Βαλς των Χαμένων Ονείρων του Χατζηδάκη). Ακούγεται η μουσική. Τα παιδιά ανοίγουν τα χέρια τους γύρω τους σχηματίζοντας ένα νοητό κύκλο. Με τα χέρια ανοιχτά, προστατεύοντας τον φανταστικό τους κύκλο, χορεύουν. Έτσι δημιουργούν τον προσωπικό τους χώρο. Μόλις ολοκληρωθεί η άσκηση, συζητάμε τα ακόλουθα:

Προσαρμοστικότητα και Συμπερίληψη: Οι ζωγραφιές που αλλάζουν (25 λεπτά).

Στόχος της συγκεκριμένης άσκησης είναι να εξοικειωθούν τα παιδιά με την συλλογική προσπάθεια και την έννοια της συμπερίληψης. Η δομή κάθε ομάδας είναι δυναμική και όλοι έχουμε λόγο στο σε τι συμφωνούμε και τι όχι.

Κάθε παιδί παίρνει ένα κομμάτι χαρτί και όλοι κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλο. Στο κέντρο του κύκλου υπάρχουν μαρκαδόροι οι οποίοι είναι προσβάσιμοι από όλα τα παιδιά. 

Κάθε παιδί ζωγραφίζει στο χαρτί για ένα λεπτό και μόλις το κουδούνι ακουστεί, δίνει το χαρτί του στο παιδί που κάθεται δίπλα του. Όλα τα παιδιά ζωγραφίζουν για ένα λεπτό στο κάθε χαρτί μέχρι να ξαναέρθει μπροστά τους το αρχικό τους χαρτί.